ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΕΠΙ ΤΗι ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ 2021
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ,ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΚΛΗΡΟΝ & ΤΟΝ ΦΙΛΟΧΡΙΣΤΟΝ ΛΑΟΝ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
Τέκνα μου ἀγαπητά,
Μὲ τοὺς Ἀγγέλους μαζί, καὶ μὲ τοὺς Ἀποστόλους· μὲ τοὺς Πατέρες καὶ τοὺς Ὑμνωδοὺς τῆς Ἐκκλησίας· μὲ τὸν Χριστὸ τὸν ἴδιο, τὸν Κύριο τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, προσερχόμαστε ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ στὸ Ναὸ σήμερα, γιὰ νὰ παραστοῦμε στὴν Κοίμηση τῆς Υπεραγίας Θεοτόκου, γιὰ νὰ προσευχηθοῦμε ἐνώπιον τῆς νεκρικῆς Της κλίνης, γιὰ νὰ προσκυνήσουμε τὸ ἀκήρατο καὶ ἄχραντό Της Σκῆνος, πρὶν μεταστεῖ στοὺς οὐρανούς, στὴ δόξα τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ Της.
Κι εἶναι μεγάλη ἡ ἀνάγκη μας νὰ βρεθοῦμε κοντὰ στὴν Παναγία, τὴ Μητέρα ὅλου τοῦ κόσμου, γιὰ νὰ καταθέσουμε σε Ἐκείνην, τὶς πολλὲς μας ἀγωνίες, τὶς μεγάλες μας ἀνησυχίες, τοὺς ὀδυνηρούς μας φόβους, τὰ φρικτά μας τὰ παθήματα. Καὶ σήμερα καὶ πάντα.
«Καί ποῦ λοιπόν, * ἄλλην εὐρήσω ἀντίληψιν; * ποῦ προσφύγω; * ποῦ δέ καί σωθήσομαι; * τίνα θερμήν ἔξω βοηθόν, * θλίψεσι τοῦ βίου καί ζάλαις οἶμοι! κλονούμενος; * Εἰς σέ μόνην ἐλπίζω, καί θαρρῶ καί καυχῶμαι, * καί προστρέχω τῇ σκέπῃ σου, σῶσον με».
Στὴ χάρη τῆς Θεοτόκου προσφεύγουμε σήμερα, γιατὶ Ἐκείνη εἶναι ἡ πρώτη μας καταφυγή, Ἐκείνη εἶναι ἡ πρώτη μας παρηγοριά, Ἐκείνη εἶναι ἡ πρώτη μας ἐλπίδα· γιατί Ἐκείνη εἶναι ἡ πρώτη ἀνάμεσα στὸ χορὸ τῶν Ἁγίων.
Ἡ ἁγιότητα εἶναι ἰδιότητα θεϊκή. Κατ’ οὐσία μόνο ὁ Τριαδικὸς Θεὸς εἶναι ἅγιος. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἔχει κληθεῖ νὰ μετέχει στὴν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ. Καλεῖται νὰ κινήσει τὴν ὑπαρξή του πρὸς τὸν Θεὸ, καλεῖται νὰ σχετιστεῖ μὲ τὸ Δημιουργό του καὶ νὰ τὸν ἀγαπήσει καὶ νὰ τὸν λατρεύσει. Καὶ τὸτε ὁ ἄνθρωπος μέσα στο πλαίσιο αὐτῆς τῆς θείας κοινωνίας γίνεται καὶ ἐκεῖνος κατὰ χάριν Θεός, κατὰ χάριν Ἅγιος.
Μέσα στοὺς αἰῶνες τούτη τὴν κλήση πρὸς τὴν ἁγιότητα ἀποδέχθηκε ἕνα πλῆθος προσώπων. Ὁ κάθε Ἅγιος εἶχε τὴ δικὴ του ἰδιαίτερη πορεία. Ἄλλος ἀγιάσθηκε μὲ τὴ δικαιοσύνη, κι ἄλλος μὲ τὴν προσμονὴ τοῦ Μεσσία Χριστοῦ· ἄλλος ἁγιάσθηκε μὲ τὴν ἱεραποστολή, κι ἄλλος μὲ τοὺς λόγους τῆς ἀληθείας· ἄλλος ἁγιάσθηκε μὲ τὰ ἀσκητικὰ παλαίσματα, κι ἄλλος προσφέροντας τὸ ἴδιο του τὸ αἶμα.
Μὰ ἡ Παναγία μας δὲν ἀκολούθησε ἕνα δρόμο. Ἔζησε καὶ τὴ δικαιοσύνη, καὶ τὴ προφητεία, καὶ τὴν ἱεραποστολὴ, καὶ τὴ θεολογία, καὶ τὴν παρθενία καὶ τὸ μαρτύριο. Γι’ αὐτὸ φέρει κάθε δώρημα καὶ κάθε στέφανο ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ὁ Θεὸς προορίζει γιὰ τοὺς ἐκλεκτούς Του. Γι’ αὐτὸ στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα σὲ ὅλους τοὺς Ἁγίους.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀνάμεσα στὸν Ἀβραάμ, τὸν Ἰσαάκ καὶ τὸν Ἰακώβ, καὶ σὲ τόσους ἄλλους ποὺ εὐαρέστησαν τὸ Θεό. Ἐκεῖνοι μυστικὰ τὴν συνάντησαν ὡς ὑπόσχεση, ὡς σύμβολο, ὡς μυστήριο. Ἡ Παναγία ἐμφανίζεται στοὺς Δικαίους ἄλλοτε ὡς Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου, ἄλλοτε ὡς χρυσό Θυμιατήριο, ἄλλοτε ὡς Κλίμακα, ἄλλοτε ὡς Βάτος, ἄλλοτε ὡς Νεφέλη φωτεινή. Ἡ Μαριάμ γεννήθηκε στοὺς κόλπους τοῦ Ἐβραϊκοῦ λαοῦ. Γαλουχήθηκε μὲ τὸ Νόμο τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὴν προσμονή τοῦ Μεσσία. Στὸ σεπτό Της πρόσωπο ἡ Παλαιά Διαθὴκη συναντᾶ τὴν Καινή, ἡ ὑπόσχεση συναντᾶ τὴν ἐκπλήρωση. Μὲ τὴ συγκατάθεσή της κατὰ τὸν Εὐαγγελισμό κατέστῃ σκεῦος ἐκλογῆς στὸ σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας. Ἐγκατέλειψε τὸ θέλημά Της καὶ ὑπάκουσε στὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ. Ἡ παραίτηση αὐτὴ ἀπὸ τὰ δικαιώματά Της τὴν κατέστησε στὴν κορυφή τῶν Δικαίων.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Προφῆτες, ἀνάμεσα στὸν Μωϋσή, τὸν Ἡσαΐα, τὸν Ἀββακούμ, τὸν Ἰεζεκιήλ. Ἐκεῖνοι μίλησαν γιὰ τὴν Παρθένο κόρη ποὺ θὰ γεννοῦσε τὸν Ἐμμανουήλ. Μὰ κι ἡ Παναγία μετέχει τοῦ προφητικοῦ ἀξιώματος μὲ δύο τρόπους· εἶναι ἡ ἴδια ἡ ἐκπλήρωση τῶν προφητειῶν, ἀφοῦ ἔφερε στὸν κόσμο τὸν σαρκωμένο Λόγο· εἶναι ἡ ἴδια ποὺ λόγο συγκλονιστικό καὶ ἀληθινὰ προφητικὸ κατέθεσε κατὰ τὴ συνάντησή Της μὲ τὴν ἐξαδέλφη Της τὴν Ἐλισάβετ: «Καὶ εἶπε Μαριάμ· Μεγαλύνει ἡψυχή μου τὸν Κύριον καὶ ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμα μου ἐπὶ τῷ Θεῷτῷ σωτῆρι μου, ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούληςαὐτοῦ. Ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσι με πᾶσαι αἱ γενεαί· ὅτιἐποίησέ μοι μεγαλεῖα ὁ δυνατὸς καὶ ἅγιον τὸ ὄνομα αὐτοῦ, καὶτὸ ἔλεος αὐτοῦ εἰς γενεὰς γενεῶν τοῖς φοβουμένοις αὐτόν»(Λουκ 1, 46-50).
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Ἀποστόλους, ἀνάμεσα στὸν Πέτρο καὶ στὸν Παῦλο, τοὺς δώδεκα καὶ τοὺς ἑβδομήκοντα. Ἐκεῖνοι τὴν τοποθέτησαν στὸ κέντρο τῆς συνάξεώς τους μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Πρώτη στὴν Ἀνάληψη, πρώτη στὴν Πεντηκοστὴ εἰκονίζεται, κατὰ τὴν ἁγιογραφικὴ ζωγραφικὴ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ σήμερα, στὴν Κοίμησή Της, προσέρχονται οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι μὲ τρόπο θαυμαστό, γιὰ νὰ σταθοῦν γύρω Της τὴν ὥρα τῆς θανῆς Της. Πρώτη στὸ χορό τῶν Ἀποστόλων, πρώτη στὴ ζωή τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Μέγα Βασίλειο, τὸν Γρηγόριο τὸ Θεολόγο, τὸν Ἰωάννη τὸ Χρυσόστομο καὶ τοὺς τόσους ἄλλους. Ἐκεῖνοι θεολόγησαν μὲ λέξεις καὶ νοήματα προσπαθώντας νὰ μιλήσουν γιὰ τὴν ἐνσάρκωση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἐκείνη θεολόγησε μὲ τὸ ἴδιο τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως ποὺ συντελέστηκε στὰ σπλάχνα Της. Ἔδωσε στὸ Λόγο Σάρκα, ἔδωσε στὸ Λόγο ἀνθρώπινη ψυχή, ἔδωσε στὸ Λόγο τὴν ἀνθρώπινη φύση. Γι’ αὐτὸ ἡ Θεοτόκος εἶναι ἀληθινὰ πάνσοφη θεολόγος.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Ὁσίους καὶ τὶς Ὁσίες τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Μέγα Ἀντώνιο, τὸν Σάββα τὸν Ἡγιασμένο, τὴν σοφὴ Μακρίνα, τὴν Μαρία τὴν Αἰγυπτία. Ἐκεῖνοι διάβηκαν τὸ δρόμο τῆς παρθενίας καὶ τῆς ἀσκήσεως ἀκολούθησαν τὸν νυμφίο Χριστό, ἐπιζητώντας τὴ μυστικὴ ἕνωση μαζί Του. Ἐπεθύμησαν ὁ Ἁγαπημένος νὰ εἰσέλθει στὰ βάθη τῆς ψυχῆς τους, πόθησαν τὴν ἕνωση μαζί Του. Ἐκείνη ὡς πάναγνη καὶ παναμώμητος κατέστει «μήτηρ Θεοῦ», ἀφοῦ μὲ τὴν ἐπισκίαση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χώρεσε ἐντὸς της τὸν Χριστό, χωρὶς φθορὰ στὸ πάναγνό της σῶμα. Κι ἔζησε τὸν ὑπόλοιπό της βίο ὁσιακά, μὲ ταπείνωση καὶ σιωπὴ. Γι’ αὐτὸ ἄλλωστε οἱ μοναχοὶ στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας ἀναγνωρίζουν τὸ πρότυπο, τὴν ἔμπνευση, τὴν τελειότητα τῆς ὁσιακῆς βιοτῆς.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀνάμεσα στοὺς Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Δημήτριο τὸν Μυροβλήτη, τὸν Γεώργιο τὸν Τροπαιοφόρο, τὴν πάνσοφη Αἰκατερίνα, τὴν μεγαλομάρτυρα Μαρίνα. Ἐκείνοι θυσιάστηκαν γιὰ τὸ Χριστὸ παραδίδοντας τὸν ἑαυτό τους σὲ μαρτύρια φρικτά, σὲ πόνους καὶ βασάνους. Ἔδωσαν τὸ αἶμα τους καὶ κέρδισαν τὸ στέφανο τῆς νίκης ἀπὸ τὸν ἀθλοθέτη Χριστό. Ἐκείνη ἔζησε τὸ μαρτύριο τῆς Θυσίας τοῦ Υἱοῦ Της. Ἕνα μαρτύριο ποὺ ξεκίνησε ἀπὸ τοὺς λόγους τοῦ Θεοδόχου Συμεὼν: «Καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί». Ἕνα μαρτύριο ποὺ κατέληξε κάτω ἀπὸτὸ Σταυρό, ἐκεὶ ποὺ μὲ τὸν μαθητὴ Ἰωάννη, μετείχαν στὸμαρτύριο τοῦ «Υἱοῦ τοὺ ἀνθρώπου» ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴσωτηρία ὁλόκληρου τοῦ ἀνθρώπινου γένους.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος στέκει ὡς πρώτη ἀπέναντι καὶ στὸνπροαιώνιο ἐχθρὸ τοῦ ἀνθρώπου· στέκει ὡς πρώτη ἀπέναντι καὶστὸ θάνατο. Ὅμως ὁ θάνατος δὲν ἔχει τὸ πάνω χέρι σὲ τούτη τὴ μάχη. Εἶναι ἡττημένος καὶ ταπεινωμένος, ἀπὸ τὸν ἀναστημένο Χριστό τὸν Υἱὸ τῆς Παρθένου. Καὶ τώρα ποὺ ἔρχεται νὰ συναντηθεῖ μὲ τὴν Παναγία, θὰ ὑποστεῖ μιὰ ἀκόμη ἧττα ταπεινωτική.
Πῶς νοεῖται τούτη ἡ νέα νίκη ἐπὶ τοῦ θανάτου; Καταρχὰς ἡ Παναγία πληροφορεῖται γιὰ τὸν χρόνο τῆς Κοιμήσεώς Της. Κι ἔτσι καταργεῖται τὸ μέγα ὅπλο τοῦ θανάτου ποὺ εἶναι τὸ αἰφνίδιο τοῦ ἐρχομοῦ του. Ἔπειτα ἡ Παναγία παραδίδει τὴν πάναγνη ψυχή Της στὸν Υἱὸ καὶ Θεό Της. Κι ἔτσι ὁ θάνατος δὲν δεσμεύει τὴ ψυχή Της, δὲν εἶναι ἱκανὸς πλέον νὰ τὴν αἰχμαλωτίσει καὶ νὰ τὴν ὁδηγήσει στὸν Ἅδη. Ὅμως ἡ μεγαλύτερη ταπείνωση γιὰ τὸ θάνατο εἶναι ὅτι δὲν μπορεῖ οὔτε τὸ Σῶμα τῆς Παναγίας μας νὰ τὸ ὁδηγήσει στὴ φθορὰ. Ὁ τάφος δὲν μπορεῖ νὰ τὸ κρατήσει, ἡ πλάκα δὲν μπορεῖ νὰ ἐμποδίσει τὴ μετάσταση του σώματος τῆς Θεοτόκου στὸν οὐρανό.
Ὁ θάνατος σήμερα νικιέται, ἀφανίζεται, ἐξευτελίζεται. Ὁ Χριστὸς τὸν νίκησε ὡς Θεάνθρωπος. Ἡ Παναγία νικᾶ τὸν θάνατο μὲ τὴ χάρη τοῦ Υἱοῦ Της ὡς ἄνθρωπος. Γι’ αὐτὸ γιορτάζουμε, γι’ αὐτὸ χαιρόμαστε, γι’ αὐτὸ πανηγυρίζουμε. Ἡ μητέρα τοῦ Θεοῦ καὶ μητέρα ὅλων μας σήμερα ἔρχεται νὰ μᾶς εἰσάγει στὸ μυστήριο τῆς ζωῆς, μιᾶς ἄλλης ζωῆς, ποὺ τὴ ζοῦμε στὸ παρόντα χρόνο μέσα στὴν Ἐκκλησία, ποὺ θὰ τὴ ζήσουμε καὶ μετὰ τὴ δική μας κοίμηση, μέσα στὴν αἰωνιότητα. Ἡ μητέρα μας ἡ Παναγία, μᾶς κυοφορεῖ πνευματικὰ ὅλους, κάθε πιστό, κάθε ταλαίπωρο ἄνθρωπο· καὶ περιμένει τὴν κατάλληλη ὥρα γιὰ νὰ μᾶς γεννήσει στὴν ἀληθινὴ ζωή, στὴν ἀτελεύτητη ζωή, στὴ ζωή τῆς ἁγιότητας.
Εὐχόμαστε ἀγαπητὰ μου παιδιά, ἡ Κυρία Θεοτόκος νὰ σᾶς ἁγιάζει καὶ νὰ σᾶς φωτίζει, σὲ τούτη τὴν δύσκολη περίοδο ποὺ ὅλοι περνοῦμε· νὰ σᾶς χαρίζει ὑγεία σώματος καὶ ἀκεραιότητα πνεύματος· νὰ γεμίζει τὴ ψυχή σας μὲ θάρρος καὶ ἐλπίδα ὥστε νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ ζήσουμε τούτη τὴ ζωή μὲ ἀξιοπρέπεια καὶ τὴν ἄλλη μὲ αἰώνια εὐφροσύνη.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
Μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη
Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ Σ Α Σ
† ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
