ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2020
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ Ι.ΚΛΗΡΟ & ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΗ ΛΑΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
Ἀδελφοί. Συλλειτουργοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ,
«ἵνα ὥσπερ Χριστός ἡγέρθη ἐκ νεκρῶν διά τῆς δόξης τοῦ Πατρός, οὕτω καί ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν.» (Ρωμ.6:4)
Ὁ ἀναστάσιμος θρίαμβος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ κατά τῆς ἀδικίας, τῆς βίας, καί γενικότερα κατά τῆς ἁμαρτίας, τῆς ἀσθενείας καί τοῦ θανάτου, ἡ ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου Του ἐπί τῆς γῆς, πρός ἀνακαίνιση τοῦ σύμπαντος κόσμου, γεμίζουν μέ ἀγαλίαση καί πάλι τίς καρδιές μας μέσα στήν καταχνιά τῆς πανδημίας καί τήν ἀποφορά τοῦ θανάτου. Ὁ Χριστός, ὁ «Υἱός τοῦ Θεοῦ καί Υἱός τοῦ ἀνθρώπου», ὄχι μόνον ὑπέστη τόν φρικτό θάνατο πάνω στόν Σταυρό, ἀλλά τήν τρίτη ἡμέρα ἀναστήθηκε ἐκ νεκρῶν, «διά τῆς ἐνδόξου δυνάμεως τοῦ Πατρός» καί παραμένει γιά πάντα ὁ Ἀναστάς Κύριος. Ἡ Ἀνάσταση σφραγίζει τήν μεγαλειώδη μοναδικότητα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δισεκατομμύρια ἀνθρώπων πέρασαν· πολλοί κατέπληξαν μέ την εὐφυΐα καί τή δύναμη τους καί ἐνθουσίασαν τά πλήθη. Τελικά ὅμως, ὅλοι νικήθηκαν ἀπό τόν θάνατο. Ὁ Ἰησοῦς μέ τήν ἑκούσια θυσία καί τήν Ἀνάστασή Του, καταπάτησε τόν θάνατο καί κατήργησε τήν ἐξουσία του. Ἡ Ἐκκλησία, τό μυστικό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ζεῖ καί κινεῖται διαχρονικά μέσα στό φῶς τῆς Ἀναστάσεως Του. Ἰδιαίτερα οἱ Ὀρθόδοξοι πανηγυρίζουμε καί χαιρόμαστε μέ ἔντονο τρόπο τό Πάσχα.
Κατά τήν ὁλόλαμπρη αὐτή ἑορτή, δέν ἀναλογιζόμεθα ἁπλῶς ἕνα συγκλονιστικό ἱστορικό γεγονός, ἀλλά καλούμεθα νά προχωρήσουμε καί σέ μία ἀνανέωση τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Νά πορευθοῦμε σέ μιά νέα ἀνακαινισμένη ζωή. Ἡ ἑορτή τοῦ Πάσχα μᾶς προσκαλεῖ νά συνειδητοποιήσουμε τό βαθύτερο νόημα τοῦ Βαπτίσματός μας. Τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς Θείας Λειτουργίας τοῦ Μ. Σαββάτου διευκρινίζει: «Ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστόν Ἰησοῦν, εἰς τόν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν· συνετάφημεν οὖν αὐτῶ διά τοῦ βαπτίσματος εἰς τόν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἡγέρθη Χριστός ἐκ νεκρῶν διά τῆς δόξης του Πατρός, οὕτω καί ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν.» (Ρωμ. 6:3-4).
Ὁ Ἀναστάς Χριστός μᾶς καλεῖ σέ μιά συνεχῆ ἀνανέωση «εἴ τις ἐν Χριστῷ καινή κτίσις·» (Β΄ Κορ. 5:17). Μᾶς καλεῖ νά ἀνανεώσουμε τήν προσωπική μας σχέση μαζί Του. Ἡ συνεχής πνευματική ἀνακαίνιση εἶναι καθοριστικό στοιχεῖο τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Καλούμεθα νά ἀνανεώσουμε τήν ἐμπιστοσύνη μας στή δύναμη τοῦ Θεοῦ, στήν Πρόνοια καί στό λυτρωτικό σχέδιό Του· ἰδιαίτερα σήμερα μέσα στήν κάμινο τῆς πανδημίας πού γκρεμίζει τήν αὐτονομία μας καί τήν δῆθεν παντοδυναμία μας, νά ἐνισχύσουμε τήν ἀγωνιστικότητά μας γιά τήν ἐπικράτηση τῆς ἀλήθειας καί τῆς δικαιοσύνης, γιά τήν ἐνδυνάμωση τῆς ἀλληλεγγύης καί τῆς ἀγάπης. Μᾶς καλεῖ νά ἀνανεώσουμε τή βεβαιότητα ὅτι ἡ ἐλπίδα τελικά θά διαλύσει τήν ἀπόγνωση, ἡ ζωή θά νικήσει τόν θάνατο.
Ἡ πολυδύναμη αὐτή ἀνανέωση συντελεῖται μέσα σέ πασχαλινή εὐφροσύνη, μέ τήν ἥρεμη χαρά πού ἀκτινοβολεῖ ἡ Ἀνάσταση μέσα μας καί γύρω μας. Οἱ πιστοί, οἱ βαπτισμένοι στό ὅνομα τοῦ Πατρός, τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τήν αἰσθανόμαστε βαθύτερα. Ὅσο δυναμώνει ἡ βεβαιότητά μας στήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, τόσο ἡ πασχαλινή ἀνακαίνιση καί ἀγαλλίαση γίνονται ἐντονότερες. Ἀλλά ἡ ἀκτινοβολία τῆς ἀναστάσιμης εὐφροσύνης διαχέεται πολύ εὐρύτερα. Ὅπως τά φωτόνια ξεκινοῦν ἀπό τό ἡλιακό φῶς καί φτάνουν στίς πιό ἀπόμακρες σκοτεινές πτυχές τῆς κτίσεως, ἔτσι καί οἱ φωτεινές ἀνταύγειες τῆς πασχαλινῆς χαρᾶς ἀγγίζουν μυστικά ἀκόμη καί ὅσους στέκουν μακριά ἤ ταλαντεύονται μεταξύ πίστεως καί ὀλιγοπιστίας.
Ἡ πασχαλινή εὐφροσύνη χαρίζεται γιά νά τή μοιραζόμαστε στή συνέχεια καί μέ τούς ἄλλους. Τό πασχαλινό ἔθιμο ἐπιβάλλει μόλις ἀνάβει ἡ λαμπάδα μας νά μεταδίδουμε τή φλόγα της καί σέ ἄλλους. Ἔτσι συμβολίζεται καί τό χρέος τῶν πιστῶν νά μεταδίδουν, ὅπως ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι, τή χαρμόσυνη εἴδηση τῆς Ἀναστάσεως. Ὁ Ἀναστάς Κύριος διαβεβαίωσε: «ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς», καί συμπλήρωσε, «πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη…». Ὑπάρχει μία συνέπεια, ἕνα «οὖν» (λοιπόν): Δέν μπορεῖτε νά περιορίζεστε στήν προσωπική σας σωτηρία καί ἀγαλλίαση, ἀλλά ὀφείλετε νά μεταφέρετε τή χαρούμενη εἴδηση σέ ὅσους τήν ἀγνοοῦν. Αὐτή δέν μπορεῖ νά κλειστεῖ καί νά κρατηθεῖ σέ μία μόνο κοινότητα. Προορίζεται γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους, γιά τούς λαούς, γιά τήν ἀνανέωση τῆς οἰκουμένης.
Καί μία ἀκόμη ἀναγκαία ἐπισήμανση: Τό Πάσχα δέν εἶναι μία ἑορτή περιορισμένη σέ μία μόνον περίοδο τοῦ χρόνου. Ἡ ἀκτινοβολία της διαχέεται σέ ὅλο τό ἔτος. Κάθε Κυριακή, σύμφωνα μέ τήν Ὀρθόδοξη λατρευτική παράδοση, οἱ ὕμνοι, οἱ σκέψεις, ἡ καρδιά μας γεμίζουν καί πάλι ἀπό τό ἄγγελμα τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ ἀναστάσιμη πνοή καί τό ἀναστάσιμο ἧθος σφραγίζουν τή χριστιανική ζωή. Ἡ ἀναστάσιμη ἐλπίδα νοηματοδοτεῖ τήν πορεία μας. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι κατ’ ἐξοχήν Ἐκκλησία τῆς Ἀναστάσεως.
Ἀδελφοί μου, ἡ λατρευτική ζωή τῶν Ὀρθοδόξων κορυφώνεται στήν ὁλόλαμπρη ἑορτή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Χωρίς τήν Ἀνάσταση, τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου καταλήγει σέ μία ἰσχνή δεοντολογία. Μέ τόλμη ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπισημαίνει τήν ἀλήθεια αὐτή: «Εἰ δέ Χριστός οὐκ ἐγήγερται, κενόν ἆρα τό κήρυγμα ἡμῶν, κενή δέ καί ἡ πίστις ἡμῶν» (Α΄ Κορ. 15:14). Ἡ δυναμική τοῦ χριστιανικοῦ μηνύματος συμπυκνώνεται στό «Χριστός Ἀνέστη!». Ὁ Ἀναστάς Χριστός, ὁ ὁποίος συνέτριψε τοῦ θανάτου τό κράτος, συνεχίζει νά διαλύει κάθε θανατηφόρα πνοή φόβου, ἀδικίας, μίσους, ἀπογοητεύσεως.
Αὐτή τήν ἀλήθεια, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία δέν ἐπιδιώκει νά τήν ἐπιβάλει μέ στεῖρα ἐπιχειρηματολογία. Τήν κάνει γιορτή, τήν χαίρεται, τή ζεῖ τήν ἀναγγέλει: «Ἀνέστη Χριστός ἐκ νεκρῶν, λύσας θανάτου δεσμά, εὐαγγελίζου γῆ χαράν μεγάλην, αἰνεῖτε οὐρανοί, Θεοῦ τήν δόξαν» (Ἰωάννης Δαμασκηνός). Μέ ρυθμό δοξαστικό καλεῖ τίς ψυχές τῶν πιστῶν νά ἀνανεώνονται, νά ἀναθάλουν, νά αὐξάνουν τίς ἐσωτερικές τους δυνάμεις, νά ἐπιτείνουν τόν πνευματικό τους ἀγῶνα.
Ἡ ἑορτή ὅμως δέν περιορίζεται στήν ἀναγγελία. Προχωρεῖ σέ μία ἐκπληκτική πρόσκληση: Αὐτή τήν διατύπωσε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός στήν πρώτη, μετά τήν Ἀνάστασή Του, συνάντηση μέ τούς μαθητές του: «Καθώς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, καγώ πέμπω ὑμᾶς» (Ἰω. 20:21). Οἱ μέρες πού εἶχαν προηγηθεῖ ἧταν γεμάτες πόνο καί ἀβεβαιότητα. Οἱ μαθητές εἶχαν ὁδηγηθεῖ σέ κατάθλιψη καί ἀπόγνωση. Παρά ταῦτα ὁ Ἀναστάς Χριστός δέν περιορίζεται νά τούς ἀναγγείλει τή νίκη Του, πάνω στήν ἀδικία,τό μῖσος, τόν ἴδιο τόν θάνατο, ἀλλά τούς καλεῖ σέ κάτι μοναδικό: νά συμμετάσχουν στό ἔργο Του, στόν ἀγῶνα γιά νά ἐπικρατήσουν ἡ δικαιοσύνη, ἡ καταλλαγή, ἡ ἀξιοπρέπεια, ἡ ἀλληλεγγύη, ἡ Θεία Θεοπρέπεια.
Αὐτή ἡ πρόσκληση, ἡ ἐντολή καί ἡ ὑπόσχεση ἀπευθύνονται στούς Ἀποστόλους, σέ ὁλόκληρη τήν Ἐκκλησία. Τά λυτρωτικά γεγονότα τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως πρέπει νά ἀναγγελθοῦν σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. Στήν Ἐκκλησία, τό Μυστικό Σῶμα Του, ἀνατίθεται μέσα στούς αἰῶνες αὐτή ἡ πολυδιάστατη ἀποστολή: «Καθώς ἀπέσταλκέ μέ ὁ πατήρ, καγώ πέμπω ὑμᾶς».
Ἔκτοτε ἡ Μία Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, στήν ὁποία ἀνήκουμε, δέν ζεῖ ἀποκλειστικά γιά τόν ἑαυτό της. Ὅ,τι εἶναι, ὅ,τι κατέχει, ὅ,τι προσφέρει, προορίζεται γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα, γιά τήν ἀνύψωση καί τήν ἀνακαίνιση τοῦ κόσμου. Ἡ Ἐκκλησία δέν δικαιοῦται νά γίνει μία κλειστή θρησκευτική κοινότητα «εὐλαβῶν», πού ἀπολαμβάνουν ἀποκλειστικά τά δῶρα τοῦ Θεοῦ. Παραμένει διαχρονικά ἡ εὐχαριστιακή κοινότητα τῶν πιστῶν στόν Χριστό, πού ἀκτινοβολώντας τό δικό Του φῶς ἑορτάζει τήν ἐμπειρία τῆς Ἀναστάσεως, καί τῆς νίκης πάνω στό θάνατο. Μέ αὐτή τήν ἀλήθεια νοηματοδοτεῖ, ζωογονεῖ καί μεταμορφώνει τή ζωή τῆς ἀνθρωπότητος μέ ἐλευθερία καί ἀγάπη.
Ἰδιαίτερα σέ ἐποχές δύσκολες, ὅπως ἡ σημερινή, ὅπου ἡ πανδημία τοῦ κορωνοϊοῦ γεμίζει μέ κατάθλιψη τίς ψυχές μας καί ἡ ἀνησυχία διαχέεται στήν κοινωνία καί ἡ ἀπογοήτευση πιέζει τίς καρδιές, κάθε πιστός καλεῖται νά προσλάβει τό ἀναστάσιμο μήνυμα τῆς χαρᾶς, τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰρήνης καί τῆς νίκης νά τό μεταφέρει στούς ἐγγύς καί τούς μακράν. «Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, τῷ συντρίψαντι θανάτου τό κράτος, καί φωτίσαντι ἀνθρώπων τό γένος», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας.
Ἐλᾶτε νά χαροῦμε τήν πίστη μας, στή νίκη τῆς δικαιοσύνης πάνω στήν ἀδικία, τῆς ἀλήθειας πάνω στό ψέμα, τῆς ζωῆς πάνω στό θάνατο.
Ἐλᾶτε νά ζήσουμε βαθύτερα τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.
Ἐλᾶτε, ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ὡς κύτταρα τοῦ Μυστικοῦ Σώματός Του, νά συμμετέχουμε στό ἀνακαινιστικό Του ἔργο, στήν προσφορά ἀγάπης, αἰσιοδοξίας καί δημιουργικῆς πνοῆς στήν κοινωνία μας, νά μᾶς χαρίσῃ ὑγεία ψυχῆς καί πνεύματος καί ὑπέρβασι κάθε ἀσθενείας.
Χριστὸς Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ἀνέστη!
Μέ θερμές Πατρικές εὐχές
Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ Σ Α Σ
+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
