ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΑΓ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
κ.κ. Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ
ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ – ΛΥΚΕΙΩΝ
Ἀγαπητά μου παιδιά,
Κοιτάζοντας τὸν κόσμο γύρω μας συνειδητοποιεῖ κανεὶς πὼς ζοῦμε σὲ μία παράδοξη ἐποχή. Πολὺς λόγος γίνεται στὶς μέρες μας γιὰ τὴν ἀνοχὴ τοῦ διαφορετικοῦ, γιὰ τὰ ἀτομικὰ δικαιώματα, γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συνύπαρξη τῶν λαῶν, γιὰ τὴν ἀλληλοκατανόηση καὶ τὴν ἀλληλεγγύη. Ὅλα τοῦτα θὰ περίμενε κανεὶς πὼς θὰ εἶχαν κάνει τὸν κόσμο μας καλύτερο καὶ τὴ ζωή μας ὀμορφότερη. Ἀντὶ ὅμως αὐτῆς τῆς προσδοκίας ἀκοῦμε καὶ διαβάζουμε συνεχῶς εἰδήσεις γιὰ παραβατικὲς συμπεριφορές, γιὰ προστριβές, γιὰ ἐγκλήματα, γιὰ ἐχθρότητες, γιὰ πολέμους, γιὰ γεγονότα ποὺ φέρνουν θλίψη, κι ὀδύνη καὶ πόνο στὶς ψυχές μας.
Ἡ ἀσχήμια τοῦ κόσμου δημιουργεῖ ἀγανάκτηση, συχνὰ καὶ θυμό, σὲ κάθε ἄνθρωπο ποὺ ἀγωνίζεται νὰ μὴ χάσει τὴν ἀνθρωπιά του, μὰ ἰδιαίτερα δυσαρεστεῖ ἐσᾶς τοὺς νέους. Εἶναι φυσικὸ νὰ θέλετε τοῦτα τὰ δεινὰ νὰ σταματήσουν. Εἶναι λογικὸ νὰ λαχταρᾶτε νὰ ζήσετε σὲ ἕνα κόσμο ποὺ δὲν θὰ ἐπικρατεῖ ἡ κακότητα. Εἶναι ἀπολύτως θεμιτό, μὰ καὶ ἐπιβεβλημένο, νὰ ἀγωνιστεῖτε γιὰ νὰ ἀλλάξετε τοῦτο τὸν κόσμο. Μὰ τὸ ἐρώτημα εἶναι μὲ ποιὸ τρόπο, μὲ ποιὰ προετοιμασία, μὲ ποιὰ μέσα καὶ ὄπλα, μπορεῖ κανεὶς νὰ ἀγωνιστεῖ γιὰ νὰ ἐπέλθει ἡ μεταμόρφωση τοῦ κόσμου αὐτοῦ του ταλαίπωρου;
Ὅσο κι ἂν ἀκούγεται παράξενο οἱ σπουδαιότερες ἀλλαγές, οἱ μεγαλύτερες ἐπαναστάσεις, οἱ ἐνδοξότερες νίκες, πετυχαίνονται βαθιὰ μέσα στὴ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Συχνὰ οἱ ἄνθρωποι προσπαθοῦν νὰ ἀλλάξουν τὰ στραβὰ ποὺ βλέπουν γύρω τους, ἀφήνοντας ἀπείραχτες τὶς δικές τους ἀδυναμίες, τὰ δικά τους πάθη, τὴ δική τους κακότητα, μὲ ἀποτέλεσμα οἱ προσπάθειές τους γιὰ νὰ φτιάξουν τὸν κόσμο νὰ ἀκυρώνονται ἀπὸ τὸν ἴδιο τους τὸν ἑαυτό.
Σήμερα ξεκινᾶ ἡ νέα σχολικὴ χρονιά. Σπουδαία μαθήματα, νέες γνώσεις, ποικίλες δεξιότητες θὰ σᾶς προσφερθοῦν ὡς ἐφόδια στὴ ζωὴ ποὺ ἀνοίγεται μπροστά σας. Ὅμως τὸ σχολεῖο δὲν ὑπάρχει γιὰ νὰ προσφέρει μόνο γνώσεις. Ἀποστολὴ τῆς Παιδείας εἶναι ἡ μόρφωση τοῦ νέου ἀνθρώπου. Καὶ τοῦτο τὸ ἔργο εἶναι ἀληθινὰ ἐπαναστατικὸ καὶ ἀπόλυτα δημιουργικό. Καλεῖστε νὰ βρεῖτε τὸν ἀληθινό σας ἑαυτό. Καλεῖστε νὰ παλέψετε μὲ ὅ,τι ψεύτικο ἐμφανίζεται στὴ ψυχή σας καὶ θέλει νὰ τὴν κατακτήσει. Καλεῖστε νὰ καλλιεργήσετε ὅ,τι γόνιμο καὶ ἀληθινὸ ἔχουν νὰ σᾶς παραδώσουν οἱ καθηγητές σας καὶ τὸ σχολεῖο σας.
Ἴσως κάποιοι ἀπὸ ἐσᾶς σκεφτοῦν πὼς ὅλα τοῦτα εἶναι ὡραῖα λόγια, γενικὰ καὶ ἀόριστα. Γι’ αὐτὸ θὰ ἤθελα νὰ ἀναφερθῶ σὲ κάτι συγκεκριμένο, γιὰ νὰ καταλάβετε πὼς ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ ἀλλάξει τὸν κόσμο, ἀλλάζοντας πρῶτα τὸν ἑαυτό του.
Συχνὰ συναντοῦμε νέους ἀνθρώπους στοὺς δρόμους τῆς πόλης μας, ἔξω ἀπὸ τὰ σχολεῖα, στὰ μέσα μεταφορᾶς, νὰ συζητοῦν, νὰ σχολιάζουν, νὰ ἀστειεύονται, μὲ ἕνα τρόπο δυναμικὸ καὶ ζωντανό. Ἡ εἰκόνα τούτη εἶναι πολὺ ὄμορφη καὶ νοσταλγικὴ γιὰ μᾶς τοὺς μεγαλύτερους, ποὺ καὶ ἐμεῖς ὑπήρξαμε κάποτε νέοι, μὲ ἐνθουσιασμούς, φίλους καὶ ὄνειρα.
Ὅμως σὲ αὐτὸ τὸ πανηγύρι τῆς χαρᾶς, παρεμβαίνει ἕνα στοιχεῖο ποὺ τὸ ἀσχημαίνει. Εἶναι ὁ τρόπος ποὺ ἐπιλέγετε νὰ διαλεγχθεῖτε μεταξύ σας. Τὰ λόγια καὶ οἱ λέξεις σας συχνὰ εἶναι σκληρές, δύσμορφες καὶ ἀπρεπεῖς. Κατανοῶ ὅτι γιὰ κάποιον νέο, τὸ νὰ βρίζει δημόσια, μοιάζει ἀπελευθερωτικό. Ὅμως ἡ ἀλήθεια εἶναι πὼς διόλου δὲν εἶναι, γιατί ἐγκλωβίζει τὸν κόσμο στὴν βαρβαρότητα καὶ στὴν ἀσχήμια. Δὲν ἐπιτρέπει στὶς μεταξὺ μας σχέσεις νὰ διατηρήσουν τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν ζεστασιὰ ποὺ τοὺς πρέπουν. Καταδικάζει τὴν ἐπικοινωνία μας νὰ βουλιάζει καὶ νὰ πνίγεται στὰ ρηχὰ νερὰ τῶν πειραγμάτων καὶ τοῦ χαβαλέ.
Γι’ αὐτὸ τὸ νὰ ἀγωνιστεῖ κανεὶς νὰ σπουδάσει τὴν εὐγένεια γίνεται πράξη ἀληθινὰ ἐπαναστατική. Τὸ νὰ κουβαλοῦν οἱ λέξεις τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν ἀγάπη στὸ προσώπου τοῦ φίλου, τοῦ καθηγητοῦ, τοῦ πατέρα καὶ τῆς μάνας, μὰ καὶ κάθε ἀνθρώπου ποὺ βρίσκεται δίπλα μας, εἶναι στοιχεῖο ὀμορφιᾶς καὶ εὐαισθησίας ποὺ μεταμορφώνει καὶ εὐπρεπίζει τὶς ψυχές μας• εἶναι στοιχεῖο συμφιλίωσης καὶ συνεργασίας ποὺ πλουτίζει τὶς σχέσεις μας• εἶναι τελικὰ στοιχεῖο πολιτισμοῦ ποὺ κατανικᾶ κάθε βαρβαρότητα καὶ κάθε ἀσχημοσύνη στὸν κόσμο ὅλο.
Ἡ εὐγένεια τῆς ψυχῆς ἦταν πάντα ἕνα χαρακτηριστικό του δικοῦ μας πολιτιστικοῦ τρόπου. Ἂς θυμηθοῦμε τὰ λόγια του ποιητοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη:
«… νὰ μποροῦσαν καὶ τὴ σημασία τῶν λαῶν νὰ τὴ μετρᾶνε ὄχι ἀπὸ τὸ πόσα κεφάλια διαθέτουνε γιὰ μακέλεμα, ὅπως συμβαίνει στὶς μέρες μας, ἀλλὰ ἀπ’ τὸ πόση εὐγένεια παράγουν, ἀκόμη καὶ κάτω ἀπὸ τὶς πιὸ δυσμενεῖς καὶ βάναυσες συνθῆκες, ὅπως ὁ δικός μας ὁ λαὸς στὰ χρόνια της Τουρκοκρατίας, ὅπου τὸ παραμικρὸ κεντητὸ πουκάμισο, τὸ πιὸ φτηνὸ βαρκάκι, τὸ πιὸ ταπεινὸ ἐκκλησάκι, τὸ τέμπλο, τὸ κιούπι, τὸ χράμι, ὅλα τους ἀποπνέανε μίαν ἀρχοντιὰ, κατὰ τί ἀνώτερη τῶν Λουδοβίκων…»
Εὐχόμαστε ἀγαπητά μου παιδιά, ἡ φετινὴ σχολικὴ χρονιὰ ποὺ ἀνοίγεται μπροστὰ σας νὰ εἶναι δημιουργικὴ καὶ παραγωγική. Εὐχόμαστε ἡ σπουδή σας καὶ ἡ μαθητεία σας κοντὰ στοὺς καλούς σας καθηγητές, νὰ δώσει καρποὺς ποὺ θὰ ἀποπνέουν εὐγένεια καὶ ἀρχοντιά, ὅμοια μὲ ἐκείνη ποὺ ὁ λαὸς μᾶς παράγει ἐδῶ καὶ αἰῶνες.
Μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
+ Ο Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
