ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 31η Μαρτίου 2025
ΟΧΙ ΜΟΝΟ «ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΑ», ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΛΗΘΙΝΑ!
(Απάντηση σε άρθρο παπικού «αρχιεπισκόπου»)
«Αρχιεπίσκοπος» της εν Ελλάδι «Καθολικής Εκκλησίας» δημοσίευσε πρόσφατα μακρόσυρτη ανοικτή επιστολή, με την οποία πάσχισε να αποδείξει την «αναγκαιότητα» του συνεορτασμού του Πάσχα όλων των χριστιανών, αλλά και να πείσει ότι «όλοι το ίδιο είμαστε», «δεν μας χωρίζει τίποτε», ότι «δεν υπάρχουν δογματικές διαφορές, αλλά παρεξηγήσεις» κ.α.
Θεωρήσαμε λοιπόν σκόπιμο να δώσουμε τις δέουσες απαντήσεις, στην παρούσα ανακοίνωσή μας, διότι διαπιστώσαμε στοιχεία ανακριβειών και αποπροσανατολισμού σε αυτή.
Αρχίζουμε την ανασκευή των γραφομένων του με μια απαραίτητη διευκρίνιση. Βάζουμε τους εκκλησιαστικούς όρους, τους οποίους χρησιμοποιεί ο συντάκτης, σε εισαγωγικά, διότι θεωρούμε ότι αυτοί είναι όροι και ιδιότητες της Μίας και Αδιαίρετης Εκκλησίας του Χριστού. Δεν μπορούμε να τους χαρίζουμε στον οποιοδήποτε εκτός Αυτής να τους χρησιμοποιεί διότι μας το απαγορεύει η ορθόδοξη αυτοσυνειδησία μας. Μας το απαγορεύει η γνήσια εκκλησιολογία της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας του Χριστού, όπως αυτή έχει οριοθετηθεί από τις Άγιες Συνόδους, κατανοήθηκε από τους Αγίους και θεοφόρους Πατέρες και βιώνεται, εν Αγίω Πνεύματι, από το εκκλησιαστικό πλήρωμα. Κι’ αυτό διότι δεν υπάρχουν «πολλές εκκλησίες», ούτε «μητέρες», ούτε «αδελφές», αλλά Μία και Μοναδική, Αυτή που ίδρυσε ο Σωτήρας και Λυτρωτής μας Χριστός και συνέπηξε του Πανάγιο Πνεύμα την Αγία Ημέρα της Πεντηκοστής και φανερώνεται σε κάθε λειτουργική σύναξη, η οποία συνάζεται με γνώμονα την γνήσια πίστη. Αυτή που ομολογούμε στο γνήσιο (και όχι παραχαραγμένο) «Σύμβολο της Πίστεως», την Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, η οποία δεν μπορεί να είναι άλλη από την Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία μας, η οποία, μόνη Αυτή, διασώζει και βιώνει με κάθε ακρίβεια την «άπαξ αποκαληφθείση τοις αγίοις πίστη» (Ιουδ.3), χωρίς καμιά προσθαφαίρεση, σε αντίθεση με τη δική του «εκκλησία», η οποία, αφότου αποκόπηκε από την Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία και έπαψε να είναι Εκκλησία παραλλάσσει συνεχώς την πίστη της Εκκλησίας. Είναι η αληθινή Εκκλησία, η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία, διότι έχει ως κεφαλή Της τον Κύριο Ιησού Χριστό, όπως θεοπνεύστως αποφάνθηκε ο Απόστολος των Εθνών Παύλος «αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος, τῆς ἐκκλησίας» (Κολ.1,18) και όχι κάποιον «Πάπα», ο οποίος Του πήρε τη θέση, εξορίζοντάς Τον στον ουρανό, και ορίζοντας τον εαυτό του, με δαιμονική αλαζονεία, ως «επί γης αντιπρόσωπό» Του, παρά το γεγονός ότι ο Ίδιος μας διαβεβαίωσε ότι θα είναι αιωνίως παρών στην Εκκλησία Του, «έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ.28,20) και ως εκ τούτου, Αυτού αεί παρόντος, δεν έχει ανάγκη αντιπροσώπου!
Η θεωρία του (μαζί με αυτή των θιασωτών του οικουμενιστικού συγκρητισμού) ότι η Εκκλησία «σχίστηκε» και «διασπάστηκε», δεν είναι απλά αίολοι ισχυρισμοί, αλλά σοβαρή κακοδοξία, η οποία προσβάλλει, αφ’ ενός μεν την αεί αδιαίρετη φύση της Εκκλησίας και αφ’ ετέρου τον Ίδιο το Χριστό, ο Οποίος, ενώ είναι «κεφαλὴ τῆς ἐκκλησίας, καὶ αὐτός ἐστι σωτὴρ τοῦ σώματος» (Εφ.5,23), του ενός εκκλησιαστικού σώματος, ορίζεται ως κεφαλή πολλών σωμάτων! Πως μπορεί να νοηθεί μια κεφαλή με πολλά σώματα; Μόνο ως μια τερατώδη και μυθική σύλληψη μπορεί να νοηθεί! Σύμφωνα με τον μακαριστό Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Παν. Αθηνών Κ. Μουρατίδη, «όπως δε εις την κεφαλήν εν σώμα αναλογεί, ούτω και εις την αιώνιον της Εκκλησίας κεφαλήν τον Κύριον Ιησούν, εν επίγειον δύναται να αναλογεί σώμα, εις επίγειος θείος και ανθρώπινος οργανισμός, ο οποίος συνιστά το εν σώμα της Εκκλησίας»[1]. Και γι’ αυτό η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού είναι άτρωτη, ακηλίδωτη, ώστε ούτε «πύλαι Άδου κατισχύσουσι αυτής» (Ματθ.16,18). Κι ακόμα πιο ευτελιστική για την Αγία μας Εκκλησία, είναι η θεωρία των «δύο πνευμόνων», αγγίζοντας τα όρια της φαιδρότητας!
Η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία μας αναγνωρίζει ως κανονικούς και γνήσιους επισκόπους στις περιοχές που «λειτουργούν» και «επίσκοποι» ετεροδόξων, μόνο όσους βρίσκονται και λειτουργούν στην αληθινή Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία, με ορθόδοξο φρόνημα, οι οποίοι έλκουν την διαδοχή τους στους ιδρυτές των Επισκοπών αυτών. Δεν μπορούμε να θεωρούμε ως Εκκλησίες τις «εκκλησίες» των αιρετικών, διότι μας το απαγορεύει και αυτή ακόμη η Σύνοδος της Κρήτης του 2016 (παρά τις διαφωνίες μας), η οποία ως «ιστορικές ονομασίες εκκλησιών» και τίποτε περισσότερο!
Αρχίζουμε την κριτική τα μακρόσυρτης ανοιχτής επιστολής του, με τίτλο: «ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΑ», με μια καίρια για μας παρατήρηση. Τόσο η απλότητα, όσο κυρίως η ταπεινότητα είναι έννοιες απόλυτα ασύμβατες με τον Παπισμό. Αν ήθελε πραγματικά να το διαπιστώσει, ας μελετήσει το παρελθόν και το παρόν της «εκκλησίας» του, την χλιδή, την παπική αλαζονεία, η οποία αναγάγει τον «Πάπα» σε επί γης «θεό». Να του θυμίσουμε πως ως το 1978 δεν καταδεχόταν να πατεί στη γη και γι’ αυτό τον κουβαλούσαν στην πλάτη τους, στον ειδικό θρόνο γνωστό ως «sedia gestatoria» και όταν, είδε ο «Πάπας» Ιωάννης Παύλος Α΄, ότι η συνήθεια αυτή είχε αγγίξει πια την φαιδρότητα και ήταν καταγέλαστη, η οποία δεν απαντάται ούτε στους ανιμιστές της Αφρικής και της Πολυνησίας, αναγκάστηκε να την καταργήσει. Να σας θυμίσουμε επίσης ότι οι Φράγκοι «Πάπες», καταληψίες του σεβασμίου πατριαρχικού θρόνου της Δύσεως, απαιτούσαν και ανάγκαζαν τους πάντες, αντί για το χειροφίλημα, τον ασπασμό της …παντόφλας τους! Αυτό απαιτούσε και ο υπερφίαλος «Πάπας» Ευγένιος, από τα μέλη της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, πριν την Ψευδοσύνοδο Φεράρας – Φλωρεντίας (1438). Όλα αυτά αναγκάστηκε η «Αγία Έδρα» να τα καταργήσει, αλλά η ιστορία δεν μπορεί να καταργηθεί, για να μας θυμίζει ότι ο «Πάπας» ενσάρκωνε και ενσαρκώνει την απόλυτη αντιστροφή της ταπεινότητας του Ιησού Χριστού, η οποία έχει σαφώς εωσφορική υφή, εφόσον αντίκειται στο λόγο Του: «εἴ τις θέλει πρῶτος εἶναι, ἔσται πάντων ἔσχατος καὶ πάντων διάκονος» (Μαρκ.9,35).
Κύριο θέμα της επιστολής του ο μελετώμενος συνεορτασμός του Πάσχα. Αναφέρθηκε σε κάποια «μειοψηφία» αρνητών, η οποία αντιδρά και σε μια «πλειοψηφία», η οποία θέλει τον περιβόητο συνεορτασμό και μάλιστα, όπως αναφέρει, «Σίγουρα η πλειονότητα των Χριστιανών εύχεται και προσεύχεται, το Πανάγιο Πνεύμα να φωτίσει όλους τους Πνευματικούς Ηγέτες της Χριστιανοσύνης αλλά και τον Κλήρο και το Λαό όλων των τοπικών Εκκλησιών, να πούνε ένα μεγάλο και αυτονόητο ΝΑΙ στον συνεορτασμό». Δεν γνωρίζουμε από που αντλεί αυτή την πληροφορία, ότι αυτή «η πλειοψηφία» προσεύχεται στο Άγιο Πνεύμα για τον συνεορτασμό. Έχει μήπως κάποιο ειδικό χάρισμα και γνωρίζει το περιεχόμενο των προσευχών των πιστών; Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, η συντριπτική πλειοψηφία των ορθοδόξων Ελλήνων, είτε αδιαφορεί, είτε (όσον αφορά τους συνειδητούς πιστούς) αντιτίθεται! Ας δει την πληθώρα των δημοσιευμάτων!
Με την ανωτέρω φράση του, εκουσίως – ακουσίως προσβάλλει το Άγιο Πνεύμα, ότι θέλει παρακάλια για να φωτίσει «όλους τους Πνευματικούς Ηγέτες της Χριστιανοσύνης αλλά και τον Κλήρο και το Λαό όλων των τοπικών Εκκλησιών, να πούνε ένα μεγάλο και αυτονόητο ΝΑΙ στον συνεορτασμό». Το Πανάγιο Πνεύμα, σύμφωνα με την θεσπέσια και θεολογικότατη ορθόδοξη υμνολογία, σε αντίθεση με την «γλυκανάλατη» δυτική, αναφέρει ότι «Πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον· βρύει προφητείας, ἱερέας τελειοῖ, ἀγραμμάτους σοφίαν ἐδίδαξεν, ἁλιεῖς θεολόγους ἀνέδειξεν. Ὅλον συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας…»[2]. Το έργο Του είναι η συνοχή της εκκλησιαστικής ενότητας και ο φωτισμός κάθε ανθρώπου και ως εκ τούτου δεν χρειάζεται τις δικές μας παρακλήσεις για να επιτελέσει το έργο Του. Με τις «εβδομάδες προσευχών για την ενότητα των Χριστιανών», δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να προσβάλλουν το Θεό, σαν να θεωρείται Εκείνος ότι δεν την επιθυμεί! Εφόσον λοιπόν ο Θεός θέλει να είμαστε ενωμένοι «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιωάν.17,21), γιατί δεν κάνει την πολυπόθητη ενότητα και τις μακροχρόνιες παρακλήσεις σας; Εν προκειμένω, γιατί δεν φωτίζει τους εκκλησιαστικούς (και μη) ηγέτες να συμφωνήσουν για τον συνεορτασμό του Πάσχα; Ευθύνεται Εκείνος; Ασφαλώς όχι! Τότε ποιοι ευθύνονται; Ξεκάθαρα οι αιρετικοί, οι οποίοι παραμένουν αμετανόητοι στις δαιμονοκίνητες πλάνες τους και ως εκ τούτου ο Θεός καθίσταται «ανίσχυρος» να κάμει την οποιαδήποτε «ενότητα», διότι σέβεται την ανθρώπινη ελευθερία. Επειδή δεν θέλουν οι αιρετικοί παπικοί να αποβάλλουν τις δεκάδες πλάνες τους! Ο Θεός ως η απόλυτη αλήθεια, δεν μπορεί να μειχθεί με τα ψεύδη και τις πλάνες! Ας σεβαστούν όλοι οι εκτός της Μιας και Αδιαίρετης Εκκλησίας του Χριστού, όχι μόνο το «πνεύμα», αλλά και το «γράμμα» της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, για τον εορτασμό του Πάσχα και ας εορτάσουν μαζί μας, αν το επιθυμούν τόσο πολύ. Εμείς καθόλου, όσο μένουν στις πλάνες τους!
Ακολούθως εκφράζει την «αισιοδοξία», ότι «Μια τέτοια απόφαση σίγουρα θα φέρει πιο κοντά όλους τους Χριστιανούς και ιδιαίτερα τις δύο Αδελφές Εκκλησίας Καθολική και Ορθόδοξη που έχουν τόσα κοινά μεταξύ τους και ελάχιστες διαφορές, που δυστυχώς μεγαλοποιούνται και συχνά παρερμηνεύονται»! Ότι με τον συνεορτασμό του Πάσχα θα «έρθουμε πιο κοντά». Αλλά οι έλληνες «καθολικοί», που «συνεορτάζουν», σύμφωνα με το ορθό και το ορθόδοξο πασχάλιο, πόσο κοντά ήρθαν σε μας; Πόσο συνειδητοποίησαν τις δεκάδες φρικώδεις παπικές πλάνες και πόσες απέβαλαν; Πόσο κοντά ήρθαν εκείνοι στην Ορθοδοξία και εμείς στον Παπισμό; Καθόλου! Ας μην τρέφουν λοιπόν αυταπάτες. Ο συνεορτασμός των ελλήνων παπικών οφείλεται σε σκοπιμότητες και όχι διότι αγάπησαν ξαφνικά την «ελλειμματική» Ορθόδοξη Εκκλησία μας, όπως την χαρακτήρισε ο προηγούμενος «Πάπας», με όλη την εωσφορική του έπαρση!
Η επόμενη φράση του, φανερώνει πως, ο εδώ και μισό αιώνα συνεορτασμός μαζί μας, ουδόλως οδήγησε τους εν Ελλάδι παπικούς να συνειδητοποιήσουν ότι βρίσκονται σε κατεγνωσμένες κακοδοξίες, τις οποίες αποκαλεί «ελάχιστες διαφορές» και μάλιστα «μεγαλοποιημένες» και «παρερμηνευμένες»! Μόνο που αυτές οι «διαφορές» βρίσκονται στη δική του «εκκλησία», σε αντίθεση με την Αδιαίρετη Εκκλησία του Χριστού, την Ορθόδοξη, η οποία δεν προσθαφαίρεσε τίποτε και δεν παραχάραξε την «άπαξ αποκαλυφθείση τοις αγίοις πίστη» (Ιουδ.3), όπως την οριοθέτησαν οι Άγιες Σύνοδοι της πρώτη χιλιετία! Δεν μπορούν να βρουν κανένα ψεγάδι, να μας καταλογίσουν έστω μια ελάχιστη πλάνη! Αν μπορούσαν θα το έκαναν! Εμείς μπορούμε γιατί είναι υπαρκτές!
Έκαμε επίσης λόγο για «πολλά κοινά μεταξύ» μας, αλλά ξέχασε τον κατηγορηματικό λόγο του Χριστού, πως «Ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτως τοὺς ἀνθρώπους ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ.5,19). Και δυστυχώς δεν είναι μια μόνο εντολή που έλυσε και διδάσκει ο Παπισμός, αλλά, οι δεκάδες κακοδοξίες του και η αλαζονική ιστορική πορεία της «εκκλησίας» του (συνακολουθούσης και της διαχρονικής ανηθικότητας των χιλιάδων περιπτώσεων παιδεραστίας ανά τον κόσμο), η οποία έχει ανατρέψει ολόκληρο το εκκλησιαστικό οικοδόμημα! Και αν ακόμα, αποβάλει όλες τις κακοδοξίες του και αφήσει έστω μία, πάλι δεν μπορούμε να έχουμε κοινωνία!
Η αμέσως επόμενη φράση του προδίδει, όχι απλά την απουσία συνειδητοποίησης των παπικών κακοδοξιών και διάθεση μετάνοιας, αλλά την ανεπιτυχή προσπάθειά του να αρνηθεί ότι αυτές είναι φρικαλέες αιρετικές πλάνες και το χειρότερο: να ρίξει, εμμέσως πλην σαφώς, την ευθύνη στην Ορθόδοξη Εκκλησία, διότι θεωρεί τον Παπισμό αδίκως ως αιρετικό ενώ γι’ αυτόν, «Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την πλήρη ενότητα των δύο Αδελφών Εκκλησιών, Καθολικής και Ορθοδόξου, δεν είναι ούτε το αλάθητο, ούτε το πρωτείο, ούτε το filioque, αλλά η μεταξύ τους αποξένωση για τόσους αιώνες»! Προφανώς, είτε έχει άγνοια για το τι είναι για την Ορθόδοξη Εκκλησία οι ως άνω παπικές πλάνες, είτε νομίζει ότι απευθύνεται σε αφελείς και ανενημέρωτους! Ως «επίσκοπος» της «εκκλησίας» του δεν έτυχε να μελετήσει την απέραντη ορθόδοξη πατερική γραμματεία, των τελευταίων δέκα αιώνων για τις αναφερόμενες στην επιστολή του πλάνες; Δεν γνωρίζει ότι η φρικώδης αίρεση του φιλιόκβε, είναι καταδικασμένη συνοδικά από την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο (431), η οποία απαγορεύει ρητά την οποιαδήποτε αλλοίωση του Συμβόλου της Πίστεως και την Η΄ Οικουμενική Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης (879-880), η οποία την καταδίκασε ως φρικτή αίρεση, με την συνυπογραφή και της (ακόμα ορθόδοξης) Δυτικής Εκκλησίας; Κατ’ αυτήν, και, όπως αναφέρει ο διαπρεπής Καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας κ. Βλ. Φειδάς, «Κατά την έκτη συνεδρία με πρόταση του αυτοκράτορα αποφασίσθηκε να αναγνωσθή και να επικυρωθή το Σύμβολο Νικαίας-Κπόλεως αντί της συντάξεως νέου Όρου της συνόδου, αφού η σύνοδος είχε συγκληθή ως Οικουμενική: “Εξ άπαντος τρόπον οφείλει ο της Νίκαιας συνόδου Όρος, όν και αι λοιπαί άγιαι και οικουμενικαί σύνοδοι επεκύρωσάν τε και επωκοδόμησαν, τούτον και εν ταύτη τη μεγάλη και οικουμενική συνόδω αναγνωσθήναι”. Πράγματι, οι παπικοί αντιπρόσωποι συμφώνησαν με την πρόταση αυτή και δήλωσαν, ότι “πρέπον εστί μη έτερον Όρον καινουργηθήναι, αλλ’ αυτόν τον αρχαίον και ανά πάσαν την οικουμένην κρατουμένόν τε και δοξαζόμενον αναγνωσθήναί τε και επιβεβαιωθήναι”»[3]! Τι έχει να πει γ’ αυτή την ξεκάθαρη συνοδική καταδίκη; Δεν γνωρίζει ότι ο ορθόδοξος Πάπας Λέων Γ΄ ανάρτησε τις δύο πλάκες στο ναό του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη με το απαραχάρακτο Σύμβολο της Πίστεως, δηλώνοντας: «Λέων Γ΄ κατά ζήλον τε και προφυλακήν τής ορθοδόξου πίστεως τάδ’ εθέμην»[4]; Άλλωστε «Η ιστορία της εισαγωγής του Filioque είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Μελέτες που έχουν γίνει από τον Καθηγητή π. Ιωάννη Ρωμανίδη έφεραν στο φως ιστορικά γεγονότα ότι το Filioque χρησιμοποιήθηκε από τους Φράγκους εναντίον των Ρωμαίων, τόσο του Δυτικού όσο και του Ανατολικού τμήματος της ενιαίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι Ρωμαίοι Ορθόδοξοι Πάπες αντιδρούσαν ηρωικά εναντίον της εισαγωγής του Filioque στο Σύμβολο της Πίστεως»[5]!
Δεν γνωρίζει ότι την αίρεση αυτή εισήγαγαν οι αιρετικοί Φράγκοι, (οι οποίοι είχαν καταδικάσει και την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο (στη «Σύνοδο» της Φραγκφούρτης 794), στο ως τότε ορθόδοξο Πατριαρχείο της Δύσης το 1012 και επίσημα το 1014, οπότε και έχουμε το πρώτο σχίσμα – απόσχιση της αιρετικής Δύσης, που μας είναι γνωστό ως «σχίσμα των δύο Σεργίων» και από τότε, εξαιτίας το φιλιόκβε δεν έχουμε κοινωνία, ενώ το «σχίσμα» του 1054 ήταν μια τυπική πια οριστικοποίηση της ακοινωνησίας Ανατολής Δύσης; Ότι τελικά «ο καισαροπαπισμός τών αυτοκρατόρων τής Δύσεως επέβαλε τελικώς την δεινήν αίρεσιν τού Filioque, την οποίαν απέρριπτε η Βυζαντινή Εκκλησία και ηρνείτο επί μακρόν και αυτή η Εκκλησία τής Ρώμης»[6]! Παρενθετικά να ρωτήσουμε τον παπικό «αρχιεπίσκοπο»: Ποιοι από τους δυο Πάπες ήταν «αλάθητοι», ο Λέων Γ΄ που ανάρτησε τις πλάκες με το απαραχάρακτο Σύμβολο της Πίστεως, ή ο Σέργιος Δ΄ και ο Βενέδικτος Η΄ που το παραχάραξαν;
Γράφει για το φιλιόκβε: «Το filioque και η προσθήκη του στο Σύμβολο της Πίστεως της Οικουμενικής Συνόδου Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως, δεν είναι conditio sine qua non, απόδειξη ότι η Καθολική Εκκλησία στην Ελλάδα που το απαγγέλει στην ελληνική γλώσσα δεν προσθέτει το “και εκ Υιού”. Όλα μπορούν να ξεπεραστούν με μια καλή θέληση και χωρίς φανατισμούς και προκαταλήψεις!»! Το φιλιόκβε είναι «conditio sine qua non» για την παπική «εκκλησία» θεμελιώδες «δόγμα»! Αν δεν το γνωρίζει να του το γνωρίσουμε εμείς. Καθιερώθηκε από την Δ΄ «Σύνοδο» του Λατερανού (1215) επί «Πάπα» Ιννοκεντίου Γ΄. Στον πρώτο της κανόνα, όπου περιγράφεται το Σύμβολο της Πίστεως, διακήρυξε ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται «εκ του Πατρός και εκ του Υιού» (ex Patre Filioque procedit), καταδικάζοντας όσους δεν αποδέχονται αυτή τη διδασκαλία! Επίσης το 1274, η Δεύτερη «Σύνοδος» της Λυών, καταδίκασε όσους δεν δέχονταν ότι το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Πατέρα και τον Υιό.[7] Όλοι εμείς που σεβόμαστε και ακολουθούμε το απαραχάρακτο Σύμβολο της Πίστεως είμαστε για την παπική «εκκλησία» «καταδικασμένοι», «αφορισμένοι» και «προορισμένοι για την κόλαση»! Απίστευτα πράγματα!
Ο μακαριστός Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Παν. Αθηνών Α. Θεοδώρου έγραψε πως το φιλιόκβε «δεν είναι “θεολογούμενον”, μία δηλαδή αμφιλεγόμενη δογματική δοξασία, της οποίας η αθέτηση δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Τουναντίον, για τη Ρωμαϊκή Εκκλησία είναι κορυφαίο δόγμα πίστεως (De fide), του οποίου η άρνηση στερεί τον άνθρωπο της σωτηρίας· για δε την Ορθόδοξη Εκκλησία είναι αθέτηση κορυφαίας στιγμής της περί Αγίας Τριάδος διδασκαλίας, της οποίας η αποδοχή καταδικάζει αιώνια τον άνθρωπο»[8].
Διερωτόμαστε, η «καθολική εκκλησία» Ελλάδος απλά «απαγγέλλει» το Σύμβολο της Πίστεως χωρίς το φιλιόκβε ή το έχει απαλείψει; Δεν το «απαγγέλλει» επειδή το θεωρεί αίρεση, ή το κάνει για λόγους προσηλυτιστικούς; Μάλλον το δεύτερο!
Έγραψε πως «Όλα μπορούν να ξεπεραστούν με μια καλή θέληση και χωρίς φανατισμούς και προκαταλήψεις!». Συμφωνούμε, αλλά «καλή θέληση» απαιτείται από μέρους τους, αφού εκείνοι νόθευσαν την γνήσια και σώζουσα αλήθεια της Εκκλησίας. Εμείς έχουμε την καλή θέληση να τους υποδεχτούμε μόνον εφόσον αποβάλλουν όλες τις προσθαφαιρέσεις και κακοδοξίες τους. «Καλή θέληση» από μέρους μας για αποδοχή των πλανών τους ούτε υπάρχει, ούτε θα υπάρξει ποτέ!
Όσον αφορά το πρωτείο και το αλάθητο είναι αναγκαστικά παρεπόμενα της απόλυτης αποκοπής και αποξένωσης του Παπισμού από την Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία! Και συνεχίζει το «ρεσιτάλ», αποπροσανατολισμού των αναγνωστών της επιστολής του. «Το αλάθητο, όταν ερμηνευτεί σωστά, γίνεται δεκτό, διότι δεν αφορά ένα πρόσωπο αλλά τον Θεανδρικό Θεσμό, που είναι η Μία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία και έχει ως Κεφαλή τον ίδιο τον Ιησού Χριστό». Μόνο που αυτή είναι η ορθόδοξη θέση! Η δικής του «εκκλησία», έχει εντελώς διαφορετική άποψη για το «αλάθητο του ρωμαίου ποντίφικα» από αυτή της Εκκλησίας. Ότι «αλάθητο» είναι το πρόσωπο του «Πάπα» και όχι η Εκκλησία, διότι απλά «εκκλησία» «είναι» ο Πάπας, χωρίς αυτόν δεν υπάρχει Εκκλησία! Δεν χρειάζεται κάποια ερμηνεία, διότι το «δόγμα» περί του «αλαθήτου του ρωμαίου ποντίφικα», της Α΄ Βατικανής «Συνόδου» είναι σαφέστατο! Όποιος δεν δέχεται τον «Πάπα» ως αλάθητο, είναι «αφορισμένος» και «πάει στην κόλαση»! Ας κάμει τον κόπο να διαβάσει τον «όρο» και τους αφορισμούς της «Συνόδου» του! Ιδού τι είπε ο ιερός Χρυσόστομος για τις ανθρώπινες «αυθεντίες» στην Εκκλησία: «ούτε άγγελος, ούτε αρχάγγελος εργάσασθαι τι δύναται εις τα δεδομένα παρά Θεού, αλλά Πατήρ και Υιός και Άγιον Πνεύμα πάντα οικονομεί, ο δε ιερεύς την εαυτού δανείζει γλώτταν και την εαυτού παρέχει χείρα»[9]
Αλλά και το «πρωτείο» είναι αδιαπραγμάτευτο για εκείνον. Διερωτάται: «Ποιος αρνείται, ότι όταν υπάρχει στην Εκκλησία το Πρωτείο και γίνεται σεβαστό, τότε εξασφαλίζεται η ενότητα της Εκκλησίας;». Απαντάμε: Το αρνείται η ίδια η Εκκλησία, και η δισχιλιόχρονη συνοδική της παράδοση! Ισχυρίζεται ο ίδιος πως «Το πρωτείο στην Εκκλησία δεν είναι εξουσία αλλά υπηρεσία».. αλλά ο ιερός Χρυσόστομος είχε άλλη γνώμη: «ουκ άνθρωπος τας αυτού κυβερνώσιν Εκκλησίας, αλλά αυτός έστιν ο Πανταχού Ποιμαίνων τους πιστεύοντας εις αυτόν»[10].
Η αρχαία Εκκλησία, για χίλια χρόνια διοικούνταν από το σύστημα της «Πενταρχίας», δίνοντας στους Προκαθημένους της Παλαιάς και Νέας Ρώμης (3ος Κανών της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου), ίσα δικαιώματα να προΐστανται των Συνόδων. Αυτό το ευλογημένο σύστημα το κατέλυσαν οι καταληψίες του Πατριαρχείου της Δύσης βάρβαροι Φράγκοι, επιβάλλοντας μια στυγνή μορφή εξουσίας, άγνωστη και ξένη στην αρχαία Εκκλησία. Το αν είναι η παπική εξουσία «υπηρετική» και όχι εξουσιαστική το μαρτυρεί η θλιβερή ιστορική πορεία της «εκκλησίας» σας. Ιδού η «αλάθητες» παπικές αποφάσεις: Οι «ευλογίες» των δολοφόνων σταυροφόρων, οι χιλιάδες παπικές «βούλες» για την εξόντωση εκατομμυρίων «αιρετικών», δια των σατανικής «Ιεράς Εξετάσεως», οι «ευλογίες» των φανατικών «ιεραποστόλων» να συμβάλλουν στην γενοκτονία των αποικιοκρατών, οι «ευλογίες» και οι συνεργασίες του Βατικανού με τον φασισμό και το ναζισμό τον περασμένο αιώνα, κ.α. πολλά! Το εωσφορικό «πρωτείο» είναι φράγκικη επινόηση και εφαρμογή της αντιχριστιανικής και απάνθρωπης φεουδαρχίας και στην παπική «εκκλησία». Και είναι θλιβερό πως το φράγκικο φεουδαρχικό σύστημα, αυτή η κατάρα της ανθρωπότητας, παραμένει ως θεσμός στο «Κράτος του Θεού», ως ένα μεσαιωνικό απολίθωμα στον σύγχρονο φιλελεύθερο πολιτισμένο κόσμο!
Επ’ αυτού σημείωσε τα εξής σημαντικά ο Καθηγητής της Εκκλ. Ιστορίας Βλ. Φειδάς: «Ο πάπας προβαλλόταν συνήθως ως η “κεφαλή” της Εκκλησίας της Δύσεως, ως ο αντιπρόσωπος του Ιησού Χριστού σε αυτήν (vicarius Christi) και ως ο κάτοχος, όπως ο Πέτρος, των κλειδών της Βασιλείας του Θεού. Η εξάρτηση της εξουσίας των “υπερασπιστών” και των προστατών της Εκκλησίας βασιλέων της Δύσεως από την “κεφαλή” της Εκκλησίας υποστηριζόταν ήδη κατά τον Η’ αιώνα, αφού η “Καθέδρα” του Πέτρου εθεωρείτο ως η ανεξάντλητη πηγή, από την οποία απέρρεε όχι μόνο η ιερατική, αλλά και αυτή ακόμη η βασιλική εξουσία. Υπό την έννοια αυτή ο παπικός θρόνος μπορούσε να παρουσιασθή ως ο κύριος φορέας της προβαλλομένης “μοναρχίας” του αποστόλου Πέτρου, η οποία θα ήταν κατά προέκταση και μοναρχία των παπών Ρώμης, αφού οι πάπες προεκτείνουν την παρουσία του Πέτρου στη ζωή της Εκκλησίας και υποστήριζαν ότι ενεργούν στην Εκκλησία ως ο ίδιος ο Πέτρος (Petrus ipse)»[11]. Απίστευτα και αδιανόητα πράγματα!
Εμείς να προσθέσουμε πως, τόσο το εωσφορικό «πρωτείο», όσο και οι άλλες παπικές πλάνες είναι «θεμελιωμένες» στις φρικτές μεσαιωνικές πλαστογραφίες «Ψευδοκλημέντια, ψευδοκωνσταντίνειος Δωρεά, Ψευδοϊσιδώριες Διατάξεις, κλπ), τις οποίες, παρόλο που έχει αποδειχτεί περίτρανα από την επιστήμη η πλαστότητά τους, η παπική «εκκλησία» τις χρησιμοποιεί και τις επικαλείται! Διερωτόμαστε, αν προσωπικά αποδέχεται και χρησιμοποιεί και αυτός αυτά τα δόλια και γελοία κείμενα!
Ακολούθως αναφέρεται στα τραγικά γεγονότα του «Σχίσματος» του 10154. Υποστηρίζει, όπως και οι θιασώτες του θρησκευτικού συγκρητισμού και της χωρίς την προϋπόθεση της μετάνοιας των αιρετικών, «ενώσεως των εκκλησιών», ότι την μοιραία εκείνη εποχή δεν υπήρξε σχίσμα Ανατολής – Δύσης και πως τα εκατέρωθεν «αναθέματα» αφορούσαν τα πρόσωπα (Μιχαήλ Κηρουλάριος και Ουμβέρτος). Ίσως και να έχει εν μέρει δίκιο, αφού το πραγματικό σχίσμα (να ακριβολογούμε, η απόσχιση της Δυτικής Εκκλησίας) έγινε το 1009 – 1014, με την προσθήκη του φιλιόκβε, για λόγους δογματικούς και το οποίο δεν ήρθη και ισχύει ως τα σήμερα! Επίσης ο καρδινάλιος Ουμβέρτος είχε ξεκάθαρη εντολή από τον «Πάπα» Λέοντα 9ο πριν εκείνος πεθάνει να καταθέσει τον αφορισμό! Σαφέστατη απόδειξη αυτού ότι δεν «παρανόμησε», είναι η θερμή υποδοχή του στη Ρώμη και η κατοπινή αναβάθμισή του! Όσον αφορά την άρση των αναθεμάτων του 1054 από τον Πατριάρχη Αθηναγόρα και τον «Πάπα» Παύλο ΣΤ΄, για την Ορθόδοξη Εκκλησία μας ουδεμία αξία έχει, διότι δεν ήρθησαν τα αίτια της απόσχισης της «εκκλησίας» του. Μάλλον το αντίθετο συνέβη, ο λαός του Θεού διείδε την επιπόλαια πράξη του μακαριστού Αθηναγόρα και συνειδητοποίησε έτι περισσότερο τα χάσμα μεταξύ της Εκκλησίας και του Παπισμού, ακούγοντας με φρίκη μια ενδεχόμενη ένωση της αλήθειας με τις πλάνες!
Έκαμε επίσης λόγο για τους διμερείς θεολογικούς διαλόγους μεταξύ της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της παπικής «εκκλησίας» και μάλιστα ότι «γίνονται αργά αλλά σταθερά βήματα προς τα εμπρός». Ας μας επιτρέψει να διαφωνήσουμε, διότι οι θεολογικοί διάλογοι έχουν κυριολεκτικά βαλτώσει. Έχουν καταντήσει, κατά τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας κυρό Στυλιανό και συμπρόεδρο της κοινής επιτροπής, «ανούσιο και ανόσιο παίγνιο» και δυστυχώς, την κύρια ευθύνη φέρνει η δική του πλευρά, η οποία δεν διανοείται να αποβάλλει καμιά από την πληθώρα των παπικών πλανών και πασχίζει να μας πείσει ότι δεν είναι κακοδοξίες, αλλά «διαφορετικές παραδόσεις»! Ο λαός του Θεού γνωρίζει ότι αυτές είναι κακοδοξίες και δεν θα τις αποδεχτεί ποτέ, άρα ξεχάστε την «ένωση», όπως την φαντάζεται η «εκκλησία» του και την προωθεί! Όσες «ενώσεις» και αν κάμουν τα «υψηλά κλιμάκια», ο λαός δεν θα τις αποδεχτεί, όπως έκανε επανειλημμένα και στο παρελθόν!
Τελειώνει την μακροσκελή ανοικτή επιστολή του με την επισήμανση ότι, «Η επέτειος των 1700 χρόνων από τη Σύνοδο της Νικαίας του 325 και ο εορτασμός του Ιωβηλαίου έτους 2025 προσφέρει και τις δύο Εκκλησίες μια καλή ευκαιρία να βιώσουν και πάλι το πνεύμα της πρώτης αυτής Οικουμενικής Συνόδου που άρχισε να ορίζει το “Σύμβολο της Πίστεως”, το οποίο ολοκλήρωσε η δεύτερη Οικουμενική Σύνοδο του 381 και ταυτόχρονα καθόρισε τον τρόπο υπολογισμού της ημερομηνίας για τον εορτασμό του Πάσχα». Και συνεχίζει: «Για να συνεορταστεί το Πάσχα από όλους τους Χριστιανούς χρειάζεται ρεαλισμός, θάρρος, αποφασιστικότητα και ως μόνο κριτήριο το πνευματικό όφελος των Χριστιανών, τηρώντας το πνεύμα της Συνόδου της Νικαίας και όχι απλώς το γράμμα. Το έτος 1973 η Ιερά Σύνοδος της Καθολικής Ιεραρχίας της Ελλάδος κάνοντας αυτή την υπέρβαση, αποφάσισε να συνεορτάζει το Πάσχα με την Αδελφή Ορθόδοξη Εκκλησία. Ποιο πρόβλημα δημιούργησε αυτή η απόφαση μας στην Ορθόδοξη Εκκλησία; Κανένα απολύτως. Αντιθέτως όλες οι μικτές οικογένειες της Πατρίδας μας συνεχίζουν, να μας ευγνωμονούν και να χαίρονται, διότι από αυτή τη θαρραλέα απόφαση μας ωφελούνται πνευματικά και κοινωνικά. Τι πιο όμορφο, πιο διδακτικό και ποιο ευαγγελικό, αν τελικά αποφασιστεί κατά το παρόν σωτήριο έτος 2025 και στο εξής όλοι οι Χριστιανοί της γης, να εύχονται την ίδια ημέρα: τα ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!».
Αλλά, το πιο όμορφο, διδακτικό και ευαγγελικό θα ήταν να συνειδητοποιήσει η παπική «εκκλησία» τις πλάνες της και να επιστρέψει στην Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία του Χριστού, διότι οι «ευχές» για καλά Χριστούγεννα και καλό Πάσχα, ουδεμία ουσιαστική αξία έχουν! Τον τρόπο εορτασμού του Πάσχα τον έχει καθορίσει η Συνοδική Παράδοση της Εκκλησίας και δεν αλλάζει, πολλώ δε μάλλον όταν τον αλλάζουν οι εκτός της Εκκλησίας αιρετικοί και ζητούν να τους ακολουθήσουμε. Με αποφασιστικότητα, ρεαλισμό και θάρρος πρέπει να οπλιστούν όσοι έχουν παρεκκλίνει από αυτή. Αντίθετα όσοι μένουμε πιστοί στην απαραχάρακτη εκκλησιαστική παράδοση οφείλουμε να προσευχόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση και το κάνουμε κάθε Κυριακή, δεόμενοι για την ενότητα των πάντων, στο ένα και αδιαίρετο Σώμα του Χριστού.
Μιλάει με ενθουσιασμό για έναν υποτιθέμενο κοινό εορτασμό του Πάσχα. Αλλά επ’ αυτού υπάρχει μια ουσιώδης παρατήρηση. Ποιο Πάσχα θα συνεορτάσουμε, το εκκλησιαστικό, δηλαδή το ορθόδοξο, ή το παραχαραγμένο, το παπικό; Δυστυχώς για τον παπικό «αρχιεπίσκοπο», δεν εορτάζουμε το ίδιο Πάσχα, και εξηγούμεθα: Η Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία του Χριστού εορτάζει το Άγιο Πάσχα, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια, ίδια και απαράλλακτα, όπως η αρχαία Εκκλησία. Όπως ορίζεται μέσα από τις Άγιες και θεόπνευστες Γραφές και κατανοήθηκε και ορίστηκε από τις Άγιες Συνόδους. Το Πάθος του Κυρίου υπήρξε το αποκορύφωμα της θείας αγάπης, καθότι, «Ούτω ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιωάν.3,16) και «μείζονα ταύτης αγάπην ουδείς έχει, ίνα τις την ψυχήν αυτού θη υπέρ των φίλων αυτού» (Ιωάν.15.13). Και συμπληρώνει ο Απόστολος Παύλος: ο Θεός «του ιδίου Υιού ουκ εφήσατο» (Ρωμ.8,32), δεν λυπήθηκε τον Υιό Του τον Μονογενή να στείλει στον κόσμο, να γίνει άνθρωπος, να ταπεινωθεί για χάρη μας, να υποφέρει και να πεθάνει ως κακούργος για τη δική μας σωτηρία. Ναι, ως εκεί φτάνει η αγάπη Του! Η αληθινή αγάπη είναι εντελώς ασύμβατη από κάθε σκοπιμότητα. Πέθανε Εκείνος για να χαρίσει σε μας την αθανασία, «θανάτω θάνατον πατήσας» και την αγία ημέρα του Πάσχα ψάλλουμε: «θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν Άδου την καθαίρεσιν»!
Αλλά δυστυχέστατα, η παποσύνη έφτασε στην κατάντια να παραλλάξει και το περιεχόμενο του Πάσχα, με το πλέον βλάσφημο παπικό «δόγμα»: «Περί Ικανοποιήσεως της Θείας Δικαιοσύνης». Ο Χριστός δεν ήρθε ως σωτήρας και λυτρωτής του κόσμου, αλλά για να «ικανοποιήσει την τρωθείσα θεία δικαιοσύνη, εξαιτίας της ανθρώπινης ανταρσίας κατά του Θεού»! Ήρθε στην ουσία να «σώσει» το Θεό και όχι τον άνθρωπο! Σύμφωνα με αυτή την βλασφημία το Αίμα του Χριστού και τα φρικτά άλγη της σταυρώσεως «καταλάγιασαν την θεία οργή» και ως εκ τούτου «συντελέστηκε η σωτηρία»! Κατά συνέπεια, εμείς οι ορθόδοξοι τιμάμε την αγία ημέρα του Πάσχα τον αληθινό Θεό Πατέρα της αγάπης και των οικτιρμών, ενώ εκείνοι τιμάνε έναν αιμοσταγή, σαδιστή και οργίλο «θεό», ο οποίος διψά για εκδίκηση, προκειμένου να καταλαγιάσει η οργή του! Εμείς τιμάμε τον δι’ ημάς παθόντα, θανόντα και αναστάντα αληθινό Χριστό, ο Οποίος σαρκώθηκε για να απελευθερώσει τον άνθρωπο από την αιχμαλωσία του Σατανά, την δουλεία της αμαρτίας, τη φθορά και το θάνατο, ενώ εκείνοι έναν «Χριστό», «θύμα» της θείας οργής, του σαδιστή «Θεού» του αιρετικού δυτικού Χριστιανισμού! Κι’ ακόμα έναν «Χριστό» άγνωστο στην Εκκλησία, ο οποίος «εκπορεύει» το Άγιο Πνεύμα!
Κατόπιν αυτού, ας εορτάσουν οι παπικοί όποτε θέλουν το δικό τους «Πάσχα», ακόμα και με το αληθινό ορθόδοξο Πάσχα. Κανένα πρόβλημα δεν έχουμε, εφόσον δεν εορτάζουμε το ίδιο Πάσχα! Ας το εορτάσουν, όπως το εορτάζει η πανσπερμία των αιρετικών Προτεσταντών, οι Κόπτες, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι Ιουδαίοι και όλοι οι λοιποί, χωρίς να μας αγγίζει ως ορθοδόξους!
Αλλά, ο Θεός, ο Οποίος οδηγεί εν τέλει τα ανθρώπινα πράγματα στην σωστή τους πορεία, που είναι η σωτηρία όλων των ανθρώπων, απ’ ότι φαίνεται μέχρι στιγμής, ακύρωσε για εφέτος (τουλάχιστον) αυτόν τον ανίερο συνεορτασμό, με την ασθένεια του «Πάπα» Φραγκίσκου, τον οποίο, ως άνθρωπο, τον αγαπούμε και προσευχόμαστε για την ίασή του και προπάντων για την μετάνοιά του και τη σωτηρία του!
Αφήνουμε, τέλος, να απορούν, «οι επώνυμοι, μεγάλοι και αντικειμενικοί Θεολόγοι Ανατολής και Δύσης (αν) υπάρχει πράγματι μεταξύ των δύο Αδελφών Εκκλησιών, Καθολικής και Ορθοδόξου, Σχίσμα ή Αίρεση», όπως έγραψε στην προμετωπίδα της επιστολής του ο συντάκτης παπικός «αρχιεπίσκοπος». Εμείς δεν έχουμε καμιά απορία και ουδεμία αμφιβολία. Ναι, είναι υπαρκτή η απόσχιση της «εκκλησίας» του από την Μία και Αδιαίρετη Εκκλησία! Ναι, υπάρχει απύθμενη άβυσσος, η οποία μας χωρίζει, την οποία άνοιξαν και συντηρούν οι δεκάδες παπικές αιρέσεις και η δαιμονική εμμονή σ’ αυτές! Δεν το λέμε εμείς, αλλά η «ενί στόματι» μαρτυρία των αγίων και θεοφόρων Πατέρων της δεύτερης χιλιετίας, με προεξάρχοντα τον άγιο και ομολογητή Ιουστίνο Πόποβιτς, ο οποίος θεοπνεύστως αποφάνθηκε: «Εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ὑπάρχουν τρεῖς κυρίως πτώσεις: τοῦ Ἀδάμ, τοῦ Ἰούδα καὶ τοῦ πάπα. Ἡ οὐσία τῆς πτώσεως εἰς τὴν ἁμαρτίαν εἶναι πάντοτε ἡ ἴδια: τὸ νὰ θέλη κανεὶς νὰ γίνη καλὸς διὰ τοῦ ἐαυτοῦ του∙ τὸ νὰ θέλη κανεὶς νὰ γίνη τέλειος διὰ τοῦ ἐαυτοῦ του. Ἀλλὰ τοιουτοτρόπως ὁ ἄνθρωπος ἀσυναισθήτως ἐξισοῦται μὲ τὸν διάβολον. Διότι καὶ αὐτὸς ἤθελε νὰ γίνη Θεὸς διὰ τοῦ ἐαυτοῦ του, νὰ ἀντικαταστήση τὸν Θεὸν μὲ τὸν ἐαυτόν του. Καὶ εἰς τὴν ὑψηλοφροσύνην του αὐτὴν διὰ μιᾶς ἔγινε διάβολος, τελεῖος κεχωρισμένος ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ὅλος ἐναντίον τοῦ Θεοῦ»[12]! Αυτή είναι και η πεμπτουσία του Παπισμού και γενικά του δυτικού αιρετικού Χριστιανισμού!
Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και Παραθρησκειών
[1] Κ. Μουρατίδου, Οικουμενική Κίνησις, Θεσσαλονίκη 2016.
[2] 3ο τροπ. στιχηρών Εσπερινού Κυριακής της Πεντηκοστής
[3] Καθηγητή Βλ. Φειδά Εκκλησιαστική Ιστορία στο https://www.sostis.gr/blog/item/1510-istoria-tou-sxismatos-orthodokswn-kai-rwmaiokatholikwn
[4] Αρχιμ. Σπυρίδωνος Σπ. Μπιλάλη, Η αίρεσις τού Filioque, εκδ. Ορθοδόξου Τύπου, Αθήναι 1972, σελ. 82 κ. εξ
[5] Περ. «ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ» ΕΤΟΣ Γ . ΤΕΥΧΟΣ 2 . ΑΠΡΙΛΙΟΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 2001
[6] Αρχιμ. Σπυρίδωνος Σπ. Μπιλάλη, όπου ανωτέρω, σελ. 72 κ. εξ.
[7] https://el.wikipedia.org/wiki/Filioque
[8] Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 86-88)
[9] Ι. Χρυσόστομος, P.G.59,472
[10] Ι. Χρυσόστομος, P.G.50,592
[11] Καθηγητή Βλ. Φειδά Εκκλησιαστική Ιστορία στο https://www.sostis.gr/blog/item/1510-istoria-tou-sxismatos-orthodokswn-kai-rwmaiokatholikwn
[12] Ἁγίου Ιουστινου Πόποβιτς: «Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ», σελ. 212-213, Ἔκδοσις Ἱερᾶς Μονῆς Ἀρχαγγέλων Τσέλιε, Βάλιεβο, Σερβία.
